Waarom “Goed Fout” zo’n bijzonder stuk is

Je ziet het op onze website en op facebook vaak langskomen: “Goed Fout” is een bijzonder stuk en een aantal spelers noemt het “het mooiste stuk dat ik ooit gespeeld heb”. In dit artikel vertellen de leden en de regisseur waarom ze dit zo voelen.

Cast: Jaco Franke (Donald), Jacqueline Blom (Ida), Anne-Claire al Awqati – van Menk (Elsbeth), Barry Randsdorp (Theo), Laura Splinter (Renée), Vita Durlacher – van den Bergh (Jacqueline) en Wilco Herrema (Brummer)

‘Goed Fout’ is een redelijk zwaar stuk. Er wordt vrij direct en confronterend gesproken over de jodenvervolging, maar ook over verlies, schuldgevoel, kanker en abortus. “Heftige thema’s en heftige teksten. Toch wordt er in het stuk veel meer niet gezegd dan wel, er wordt bijna hardop over gezwegen. De personages hebben het over deze onderwerpen, maar er wordt ook veel om de hete brei heen gedraaid.”

Volgens Sidney Durlacher, die tekende voor de regie van dit stuk, gaat het ook over vooroordelen. “In het stuk zien we sommige personages erg vanuit hun eigen vooroordelen handelen richting andere personages. We hopen te laten zien dat het goed is deze te bespreken, elkaar hiervan bewust te maken en elkaar helpen om het van een andere kant te bekijken. Het is allemaal zo veel genuanceerder dan het in eerste instantie lijkt. En er blijken ook vaak veel overeenkomsten te zijn tussen mensen die lijnrecht tegenover elkaar lijken te staan. Als je maar bereid bent hiernaar op zoek te gaan en ze te zien.”

Sidney Durlacher - regisseur

“Ik wilde Goed Fout al heel lang graag regisseren en spelen, omdat het een prachtig stuk is. Het gaat over de mentale moeilijkheden voor de tweede generatie van de Tweede Wereldoorlog, maar is tijdloos in zijn boodschap: er is geen simpel goed of fout, er zijn meerdere belevingen, meer kanten aan een verhaal. Het vraagt erom elkaar te begrijpen om oud zeer op te lossen. Dat staat dicht bij mijn persoonlijkheid en is onverminderd actueel. De manier waarop de personages zo veel moeilijke onderwerpen juist niet zeggen en uit de weg gaan maakt het een echte uitdaging qua aanpak en heel bijzonder om naar te kijken!”

Anne-Claire al Awqati-van Menk - Elsbeth

“Elsbeth zit met veel vragen en onzekerheden over verleden, heden en toekomst. Het is rond het jaar 2000 maar de tweede wereldoorlog zit nog steeds in alles en iedereen. Een sterke, liefdevolle, positieve vrouw die je ondanks deze eigenschappen gaat zien zinken, door de sporen die de oorlog hebben nagelaten. Een prachtig stuk met mega veel tijdloze boodschappen.

Elsbeth is mijn leeftijd. Ze lijkt veel op me maar is iets gereserveerder, logisch ook gezien haar jeugd en levensvragen.
Het is fijn om Elsbeth te spelen omdat zij zich dingen afvraagt die ik me ook af zou vragen. Heel natuurlijk spelen, dicht bij mezelf, is wat ik het liefste doe.”

Barry Randsdorp - Theo

“Ik speel de rol van Theo, de zoon van een ex-NSBer. Ik zie in het personage een jonge man die worstelt met het verleden van zijn vader. Ik herken veel van mij zelf in het personage, ik probeer ook alles op allerlei manieren te bekijken zodat ik een weloverwogen oordeel kan maken ergens over. Wat ik lastig vind is af en toe bepaalde emoties naar boven te halen. Ik vind het een mooi stuk om te spelen. Het is belangrijk dat we de jongvolwassenen en kinderen blijven leren wat er meer dan 80 jaar geleden is gebeurd. Het is belangrijk dat dit niet vergeten wordt.”

Barry deed jarenlang de techniek en productie, maar maakt voor deze mooie rol de overstap en gaat zélf in de spotlights staan. Terwijl hij al jaren lid is, maakt hij dus nu zijn debuut als speler.

Laura Splinter - Renée

“Renée is een jonge meid die veel vragen heeft. Ze was het buurmeisje van Ben en zei zelfs ‘Ben was mijn vriend’. Ze zegt wat ze denkt, zonder enige schaamte. Niemand heeft daar problemen mee, sommigen vinden haar directheid zelfs heel ontwapenend. Behalve haar moeder Jacqueline, die liever heeft dat ze zich netjes gedraagt. Renée heeft veel vragen over de oorlog, omdat ze iedereen erover hoort praten en dat haar nieuwsgierigheid wekt. En daarmee snijdt ze soms wat onderwerpen aan die voor de anderen nogal ongemakkelijk kunnen zijn.

Ik vind het een heel leuk stuk om te spelen, en vooral mijn rol vind ik geweldig. Ik hou van het karakter van Renée. Het mooie van het stuk vind ik dat je, ondanks dat er heel veel gepraat wordt, veel dingen niet écht te weten komt. Dat lijkt onbevredigend, maar geeft je ook de gelegenheid je fantasie de vrije loop te laten en veel zelf in te vullen. Het kan zomaar dat je als publiek een ander stuk ziet dan degene die naast je zit.”

Wilco Herrema - Brummer

“Kees, bijgenaamd Brummer, is geen Jood en hij was geen Jood. Toch is hij in het kamp terechtgekomen. Hij heeft veel dingen meegemaakt waar niet zo veel vreselijk om te lachen valt, maar het heeft hem wel een vriendschap voor het leven opgeleverd met Ben en Fientje. Nu Ben net is overleden, is hij nog de enige die voor hun drieën op kan komen tegenover al die mensen die al lang hebben bedacht wat ze willen geloven. Het afscheid van Ben maakt dat Elsbeth nu bij hem komt om te horen wat er is gebeurd in het kamp, maar dat had ze aan Ben, haar vader, moeten vragen. Brummer vertelt over die tijd verhalen die niet waar zijn omdat de mensen de ware verhalen toch niet geloven.

Voor mij is het stuk Goed Fout het mooiste toneelstuk dat ik ooit gespeeld heb. Het gaat voor mij dat je over de heftige periodes in de geschiedenis niet teveel oordelen moet hebben. Wij waren er niet bij en weten dus ook niet wat wij zouden hebben gedaan als we toen hadden geleefd. In het stuk wordt veel gesproken, maar veel meer NIET gezegd en juist dat vind ik zo geweldig in het stuk. Ik hoop dat iedereen komt kijken naar dit stuk. Het is mooi en tegelijkertijd zo leerzaam.

Ik hou van Brummer. Hij bedekt zijn verleden zo onder zijn schild van grappen dat hij verder kon met zijn leven na het kamp. Verder met Ben en Fientje.”

Jaco Franke - Donald

“Ik ben Donald, ergens in het verleden mezelf kwijtgeraakt, een rol aangenomen die me ook paste, in mezelf gekeerd en soms in het juiste gezelschap weer tot bloei komend. Geen idee wat ik nog precies voor Ida voel, maar hé, we zijn vergroeid met elkaar in plaats van gegroeid, ‘t is goed zo, everybody happy.

Ouders uit de stad en van het platteland uit ’24 en ’29 en toch… geen ‘binding’ met de oorlog. Wel gevoelig voor alles wat met oorlog te maken heeft, toen en nog steeds, agressie, verdriet, trauma, pijn, hoop, angst. En dat komt allemaal terug in dit stuk, soms duidelijk, soms verborgen. Postuum in gedachten bij m’n ouders, die oorlog…”

Jaco speelde eerder in een aantal korte stukken, maar debuteert nu in een avondvullende voorstelling bij De Schakel.

Jacqueline Blom - Ida

“Ik speel Ida, de schoonzus van Ben, de overledene. Ida is alleen met zichzelf bezig, zij betrekt alles op zichzelf. Ondanks (of dankzij!) dat zij niet in het kamp heeft gezeten, heeft zij het slecht. Omdat zij niets heeft met anderen hebben de anderen ook niets met haar. Alleen haar man Donald kan met haar omgaan. Het huwelijk lijkt liefdeloos, maar is dit ook zo?Ida is een uitdaging om te spelen. Zij is geen aangenaam persoon en lijkt emotieloos, afgestompt, totdat ze echt uit wanhoop compleet uit haar dak gaat. Die grote verschillen maken dat ik dit de meest boeiende rol vind die ik ooit gespeeld heb.

Goed Fout is voor mij het mooiste stuk ooit. Er zit zoveel in, zoveel te zien tussen de regels door. Het geeft je ook te denken over wat je zelf zou hebben gedaan in die situatie. Goed Fout laat zien dat oorlog veel slachtoffers maakt, meer dan alleen de gevallenen of de overlevenden. Ida is ook een slachtoffer. Zij neemt deze rol dankbaar op zich, maar misschien is dat haar manier om te ‘overleven’.”

Vita Durlacher-Van den Bergh - Jacqueline

Jacqueline was jarenlang de buurvrouw van Ben en Fientje en vindt dat ze hen daardoor goed heeft gekend; dat ze door de jaren heen een hechte vriendschap hebben opgebouwd. Onder andere natuurlijk door hun gedeelde verleden; de oorlog die zij allemaal hebben meegemaakt. Ieder op z’n eigen manier, maar in ieder geval wel als slachtoffer.

Het is mooi om te zien hoe (ver)oordelend Jacqueline naar anderen dan zij kijkt, maar gaandeweg het stuk – door de gesprekken die zij voert met Theo – toch voorzichtig de zaken vanuit andermans perspectief durft te bekijken. Heel voorzichtig, dat wel. Gelukkig is er ook nog haar dochter Renée om haar daarbij te helpen.

Ik ben later in de repetitieperiode de rol van Jacqueline gaan spelen en vind het lastig me in haar te verplaatsen. Ze is zo boos en veroordelend en dat vind ik niet prettig, maar gelukkig mag ik het spélen en hoef ik het niet te zíjn!

Vita zou aanvankelijk Elsbeth spelen. Toen door omstandigheden de speelster die Jacqueline speelde uitviel, besloot Vita deze rol over te nemen. Het was eventjes lastig om afscheid te nemen van Elsbeth, maar in maar een paar weken tijd heeft ze een mooie Jacqueline weten neer te zetten.